Tin tức
A- A A+ | Tăng tương phản Giảm tương phản

CẢI TIẾN HOẠT ĐỘNG DƯỢC LÂM SÀNG

CẢI TIẾN HOẠT ĐỘNG DƯỢC LÂM SÀNG

                                                           Nguyễn Thúy An

                                                           Khoa Dược – Lâm sàng

      Hiện nay, hoạt động Dược lâm sàng trong bệnh viện đóng vai trò vô cùng quan trọng giúp đỡ hỗ trợ các Bác sĩ trong vấn đề khám, chữa bệnh cho bệnh nhân. Tiêu biểu là hoạt động Dược lâm sàng của Trung Tâm Y Tế Thị Xã Giá Rai. Hoạt động Dược lâm sàng này đã góp phần giúp cho Trung tâm ngày càng phát triển nâng cao chất lượng và hiệu quả điều trị cho bệnh nhân. 

      Trung Tâm Y TếGiá Rai là Trung tâm nằm giữa thị xã Giá Rai, thuộc địa bàn Thành phố Bạc Liêu, Trung tâm này đã hoạt động từ rất lâu được nhiều bệnh nhân biết đến. Hoạt động Dược lâm sàng luôn được Trung tâm chú trọng ngày càng cải tiến và phát triển, với lực lượng 10 Dược sĩ Đại học, mỗi ngày Tổ dược lâm sàng của Trung Tâm Y Tế Giá Rai hỗ trợ cho các Bác sĩ của trung tâm trong việc chăm sóc - điều trị cho gần 300 bệnh nhân đang nằm viện và khoảng 1000 bệnh nhân khám bệnh ngoại trú. Ngoài việc đảm bảo việc tối ưu trong sử dụng thuốc - Tổ dược lâm sàng còn là chốt chặn đầu tiên trong hoạt động “chống xuất toán” của Trung Tâm Y Tế Giá Rai. Nhiệm vụ của Tổ dược lâm sàng hiện nay là: Cung cấp thông tin thuốc và tư vấn sử dụng thuốc; rà soát, phân tích các thuốc chỉ định cho bệnh nhân; chủ động phát hiện và ghi nhận các báo cáo ADR; tham gia hội chẩn với khoa lâm sàng. Đặc biệt, hiện nay Tổ dược lâm sàng đang tập trung vào vấn đề tư vấn về sử dụng thuốc cho Bác sĩ kê đơn lựa chọn thuốc trong điều trị.

       Về công tác tổ chức: Kê đơn thuốc ngoại trú, luôn có hai Dược sĩ đại học thuộc Tổ dược lâm sàng ngồi tại quầy thuốc bảo hiểm Y tế. Mỗi khoa lâm sàng có một Dược sĩ đại học ngồi tại văn phòng khoa lâm sàng. Mỗi đơn thuốc được các thành viên trong Tổ dược lâm sàng theo dõi những thông tin sau: Đối chiếu sự tương thích giữa chẩn đoán và chỉ định (Thuốc + Cận lâm sàng);giám sát sự tuân thủ phác đồ và không sử dụng thuốc ngoài danh mục thuốc của Trung Tâm Y Tế; Kiểm tra - cảnh báo tương tác thuốc; đối chiếu - tư    vấn các thông tin chống chỉ định thuốc - tác dụng phụ lên người bệnh; kiểm tra liều dùng thời gian sử dụng thuốc; tư vấn sử dụng kháng sinh: hạ bậc hoặc ngưng (nếu cần) - đặc biệt đối với những toa thuốc ra viện, bệnh án ra viện thì xem xét giảm thiểu thuốc chích. Mục đích lớn nhất là để tăng hiệu quả điều trị và chống xuất toán. Tại quầy thuốc ngoại trú thì 100% toa thuốc sẽ đi qua khâu kiểm tra của Dược lâm sàng, toa thuốc được Bác sĩ cho hiện trên màn hình của Dược lâm sàng. Sau khi kiểm tra xong, nếu hợp lí toa sẽ được duyệt rồi mới đưa tới tới quầy thuốc để lấy thuốc. Nếu cần điều chỉnh, sẽ trao đổi với Bác sĩ và gửilại cho Bác sĩ xem xét. Dược sĩ ngồi duyệt toa - ghi chú những điểm cần điều chỉnh. Điều kiện để lọc các bệnh án cần theo dõi như sau: Bệnh cấp cứu, bệnh nặng, bệnh nằm dài ngày, bệnh có sử dụng kháng sinh. Vào buổi chiều, hoặc buổi sáng nếu còn thời gian, Dược lâm sàng sẽ hỗ trợ Bác sĩ xem các toa trong ngày. Buổi sáng, Dược lâm sàng sẽ hỗ trợ Bác sĩ xem xét các bệnh án ra viện trong ngày. Bao gồm cả việc xem xét lại từ đầu đến cuối toàn bộ các thông tin Chẩn đoán - y lệnh - chỉ định cận lâm sàng để đảm bảo đúng các yêu cầu của bảo hiểm y tế. Sau khi xem xong, nếu đồng ý thì Dược lâm sàng sẽ ký vào bên cạnh chữ ký của Bác sĩ dưới toa thuốc. Khi có điểm nào cần điều chỉnh thì sẽ liên hệ trực tiếp với Bác sĩ, nếu Bác sĩ đồng ý chỉnh, thì sau khi chỉnh xong Dược sĩ lâm sàng sẽ ký vào bên cạnh, nếu không sẽ không ký. Hiện tại, khi chưa có sự thống nhất giữa Bác sĩ và Dược sĩ khi kiểm tra lại y lệnh thuốc, hai bên sẽ bàn bạc. Nếu vẫn không đồng thuận, sẽ nhờ đến Trưởng khoa, sau đó là Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp và cuối cùng là Ban Giám Đốc. Bên cạnh đó, Dược lâm sàng có phần mềm tra cứu thông tin thuốc để tra cứu và cung cấp thông tin kịp thời cho các Bác sĩ, Điều dưỡng. Mỗi năm, Tổ dược lâm sàng phát hành hai bản tin thông tin thuốc cho các cán bộ Y tế và tham gia các đợt sinh hoạt chuyên đề để cập nhật những thông tin mới, giúp cán bộ cập nhật kiến thức về thuốc. Ngoài ra, Dược sĩ sĩ lâm sàng luôn tham gia bình bệnh án cùng các Bác sĩ để góp ý về vấn đề sử dụng thuốc hợp lí cho bệnh nhân và hướng dẫn cho người bệnh khi cần. Mỗi tháng, Dược sĩ dược lâm sàng triển khai đi xuống các Trạm y tế xã để kiểm tra tình hình sử dụng thuốc giúp các Trạm sử dụng thuốc hợp lí, an toàn và tăng cường hoạt động Dược lâm sàng ở Trạm y tế góp phần cho các Trạm đi vào nề nếp ổn định. Hiện tại, Tổ dược lâm sàng đã xây dựng được các quy trình thực hành dược lâm sàng, thông tin thuốc, thu thập ADR trong Trung tâm; từng bước xây dựng được các công cụ hỗ trợ kê đơn; trở thành viên trong ban hội chẩn với vai trò tư vấn sử dụng thuốc, hoạt động này đã nhận được sự tin tưởng của các Bác sĩ trong Trung tâm. Bác sĩ chia sẻ về hoạt động của Dược lâm sàng tại Khoa: Ngày trước, Bác sĩ là thầy thuốc, nay tập trung làm thầy - còn thuốc thì đã có các bạn Dược lâm sàng hỗ trợ. Hoạt động Dược lâm sàng của Trung tâm đã có nhiều đổi mới tích cực - giúp ích được cho các Bác sĩ ở khoa rất nhiều.

       Tuy nhiên, để có được những thành quả bước đầu như ngày hôm nay, mọi thứ thật sự không dễ dàng. Những khó khăn gặp phải trong những ngày đầu triển khai: Ngày trước thiếu Dược sĩ nên hoạt động Dược lâm sàng rất khó khăn. Những năm gần đây, Trung Tâm Y Tế Giá Rai thu hút được một lực lượng Dược sĩ trẻ - nhiệt huyết - góp phần hình thành nên hoạt động Dược lâm sàng khởi sắc như bây giờ. Về những khó khăn từ những ngày đầu chung tay xây dựng mô hình Dược lâm sàng mới ở Trung Tâm Y Tế Giá Rai: Những ngày đầu, các Bác sĩ điều trị có thâm niên cả chục năm, nên các bác khó chấp nhận mình sử dụng thuốc không đúng. Những lần như vậy, Tổ dược lâm sàng tìm nhiều cách khác nhau để có thể thuyết phục các Bác sĩ. Có lúc thì phải trích từ các tài liệu của Cục Quản lý Dược; có lúc thì phải đọc sách, ghi chú lại các điểm liên quan rồi gửi cho các Bác sĩ xem; có khi thì phải mở ra 2-3 hướng mới trong sử dụng thuốc để các Bác sĩ có thể lựa chọn; v.v.. Lúc đầu, các thành viên Dược lâm sàng cố gắng tìm kiếm những điểm cần điều chỉnh trong y lệnh có thể giúp tăng hiệu quả điều trị - thấy được hiệu quả trên lâm sàng để ưu tiên tư vấn cho các Bác sĩ trước. Khi đã ít nhiều tạo dựng được niềm tin rồi mới đến khâu tư vấn những vấn đề khó hơn như tác dụng phụ - chống chỉ định. Mỗi bạn trong Tổ dược lâm sàng bây giờ, ai cũng có một cuốn sổ tay, để ghi nhận những ca khó, những trường hợp cần “hội chẩn nội bộ của Tổ”. Khi họp Tổ, mọi người chia sẻ những ca này: cả về chuyên môn, lẫn cách thức để có thể thuyết phục được bác sĩ. Lúc đầu chưa có được sự tin tưởng từ các Bác sĩ, Dược sĩ dược lâm sàng cố gắng chuẩn bị tài liệu trước, để khi các Bác cần thì mình cung cấp thông tin luôn. Sau những lần như vậy thì tạo được niềm tin với các Bác sĩ - từ đó, sự phối hợp - tương tác được thuận lợi hơn rất nhiều. Bên cạnh đó còn có những khó khăn mà Dược lâm sàng gặp phải: chương trình đào tạo các kiến thức về y học dược lâm sàng chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế, cơ chế phối hợp giữa Trung tâm- Trường trong đào tạo dược lâm sàng chưa được chú trọng.

        Bây giờ, mỗi ngày số trường hợp cần điều chỉnh cũng giảm đi đáng kể. Sau những lần thảo luận với các Bác sĩ về những nội dung cần điều chỉnh, gần như các Bác cũng lưu ý, và rất ít khi gặp lại vấn đề đó. Dược sĩ của Tổ dược lâm sàng nói có sách, nói đúng, tất cả vì lợi ích chung là điều trị hiệu quả nhất cho người bệnh. Sau gần hai năm đổi mới hoạt động, nhờ có sự hỗ trợ, động viên, giúp sức rất nhiều từ phía Ban Giám Đốc Trung tâm, đến nay Tổ dược lâm sàng đã tạo được niềm tin từ các Y Bác sĩ ở Trung Tâm Y Tế Thị Xã Giá Rai. Trong thời gian tới, kế hoạch của Trung tâm Y tế Thị xã Giá Rai trong mảng Dược lâm sàng sẽ mở rộng đến các Trạm y tế xã nhiều hơn nữa, để giúp các Bác sĩ và người bệnh ở vùng sâu, vùng xa của thị xã Giá Rai.

          Qua đó, thấy được hoạt động Dược lâm sàng là vô cùng cần thiết đối với hoạt động Y tế hiện nay ở mỗi Bệnh viện, Trung tâm Y tế...Tổ dược lâm sàng luôn luôn nỗ lực - tinh thần vượt khó và đặc biệt là sự đoàn kết của Tổ dược lâm sàng -Trung Tâm Y Tế Thị Xã Giá Rai, tin rằng Trung tâm sẽ ngày càng phát triển hơn, nâng cao chất lượng điều trị cho người bệnh./.


Tác giả: NGUYỄN THÚY AN
Tổng số điểm của bài viết là: 15 trong 3 đánh giá
Click để đánh giá bài viết
TRUNG TÂM Y TẾ THỊ XÃ GIÁ RAI
Địa chỉ : Trần Văn Sớm, Phường 1, Thị Xã, Giá Rai, Bạc Liêu, Việt Nam

Điện thoại: 0291.3847490 
Cấp cứu: 0291.3847529